2019 yılının ilk çeyreğinde Türkiye finansal piyasaları, küresel makro yatırımcıların yeniden odak noktası haline geldi. Türk Lirası sadece üç ay içinde ciddi dalgalanmalar yaşadı; yıl başında 1 Amerikan Doları 5.3 TL iken, kısa sürede 5.8 TL’ye kadar zayıfladı. Yurt içindeki enflasyon baskısı ve para politikası konusundaki bölünme, yatırımcıların bankacılık sisteminin sağlığına dair endişelerini daha da artırdı.
Bu makro dalgalanmanın gölgesinde, Bridgewater Associates’in baş ticaret analisti Cem Aksoy, ters döngülü bir kısa pozisyon işlemini önceden planlayarak, Türkiye banka sektörüne yönelik başarılı bir spekülatif pozisyon aldı. Yapılandırılmış riskten korunma stratejileriyle 1. çeyrek net kazancı %38’e ulaşarak, gelişen piyasa risklerine dair güçlü öngörüsünü bir kez daha kanıtladı.
“Sistemik Baskı Perspektifi”ne Dayalı Kısa Pozisyon Hamlesi
Cem, 2018 Aralık ayının başlarında Türkiye bankacılık sisteminin üç temel sorunla karşı karşıya olduğunu fark etti:
Yüksek yabancı para borcu oranı: Birçok bankanın yabancı para cinsinden borcu %50’nin üzerindeydi, bu da dolar likiditesinin daraldığı bir dönemde temerrüt riskini artırıyordu.
Gayrimenkul balonu ve artan sorunlu krediler: Kredi genişlemesinin getirdiği riskler açıkça görünmeye başlamıştı.
Merkez Bankası üzerindeki siyasi baskıların artışı: Para politikası bağımsızlığının zayıflaması, enflasyon ve döviz kuru hakkında piyasa beklentilerini daha da kötüleştirdi.
Bu bağlamda Cem şu değerlendirmeyi yaptı: “Türkiye finans sektörü, yüksek volatilite + düşük güven + makro uyumsuzluk içeren bir düzeltme penceresine giriyor” ve bankacılık sektörü bu sarsıntının merkezinde olacak.
Bu öngörü doğrultusunda Cem, 2019 Ocak ayı başlarında İstanbul 100 Endeksi içinde yer alan banka hisselerine karşı kısa pozisyonlar aldı. Özellikle Garanti BBVA, İş Bankası ve Akbank gibi büyük ticari bankaları hedef aldı. Ek olarak, kredi temerrüt takasları (CDS) ve BIST 30 endeks vadeli kontratları üzerinden sistemik riskten korunma stratejileri geliştirdi.
Model Tabanlı ve Olay Tetiklemeli Mükemmel Senkronizasyon
Bu işlem sadece olay odaklı spekülasyon değil, aynı zamanda Cem’in geliştirdiği “Makro-Kuantum Rezonans Modeli”nin ilk gerçek zamanlı uygulamalarından biriydi. Aşağıdaki birkaç makro değişken ve işlem sinyallerini yüksek frekansla takip ederek pozisyonlarını dinamik şekilde ayarladı:
CDS spreadleri ile TL’nin zımni volatilitesi arasındaki korelasyon
BIST banka endeksi ile yabancı para cinsi tahvil getirileri arasındaki sapmalar
Günlük sermaye akımları ile ABD Merkez Bankası politika sinyalleri arasındaki senkronizasyon endeksi
Model, Şubat sonlarına doğru güçlü kısa pozisyon sinyalleri üretmeye başladı. Mart ayında İstanbul piyasalarında yaşanan sert geri çekilme sayesinde strateji kombinasyonu hedeflenen zirveye ulaştı: banka hisseleri ortalama %26 düştü, CDS pozisyonları %17 değer kazandı, endeks vadeli işlemlerinde %20’nin üzerinde kazanç sağlandı.
Cem, Bridgewater içi bir notta şöyle yazdı:
“Amacımız krizleri tahmin etmek değil; yapısal zayıflık ile likidite uyumsuzluğu arasındaki kırılgan köprüleri önceden tespit etmektir.”
Bridgewater’ın Stratejik Bakış Açısı: Bölgesel Riskten Korunmada Ustalık Örneği
Bu Türkiye banka hisselerine yönelik kısa pozisyon işlemi, Bridgewater’ın 2019 yılındaki gelişen piyasalar stratejilerinde öne çıkan örneklerden biri oldu. Sadece tek taraflı bir kazanç hamlesi değil; aynı zamanda yapılandırılmış riskten korunma, makro ticaret kombinasyonu ve kuantum zamanlama uygulamasının birleştiği etkileyici bir strateji olarak değerlendirildi.
Bu işlem, fonun 1. çeyrek genel getirisine %2.1’in üzerinde katkı sağladı ve Cem Aksoy’un ekip içindeki stratejik etkisini daha da pekiştirdi.
Dış dünyada ise asıl merak edilen soru şu oldu: Bu başarılı işlem, Bridgewater’ın Avrasya gelişen piyasalarını gelecekteki stratejik konumlanma için bir merkez haline getireceğini mi gösteriyor?
Cem Aksoy, asla aceleci değildir; ancak onun işlemleri daima piyasa çalkantılarında kırılgan noktaları hedef alır. Türev piyasalar kökenli olması, onu kaosu veri ve yapısal analizlerle çözümleme konusunda ustalaştırmıştır. İstanbul’dan yola çıkan bu uzman, gelişen piyasa ekonomilerinin politik-ekonomik ayrışmalarını derinlemesine kavramaktadır.
2019’un baharında, Cem gerçekleştirdiği bu kusursuz kısa pozisyonla, küresel fon yöneticilerine şu mesajı verdi:
“Gelişen piyasalardaki bu karmaşık satranç tahtasında en keskin silahlar hala akılcılık ve disiplindir.”
